Voorbij de online open dag: De toekomst van voorlichting is hybride

Joris Schuurman
4 maart 2021

Het kiezen van een vervolgopleiding was al niet makkelijk, maar werd afgelopen jaar nog moeilijker voor jonge studiekiezers. Ze kunnen geen fysieke open dagen bezoeken van mbo-scholen, hogescholen en universiteiten om te ontdekken welke opleiding bij ze past. Onderwijsinstellingen tuigden in no-time online open dagen op om jongeren toch zo goed mogelijk te helpen. Dat was niet makkelijk, maar heeft zeker geleid tot veel innovatie. Nu komend studiejaar 2021-2022 events op locatie (hopelijk) weer mogelijk zijn, wordt hybride voorlichting, zo voorzien wij, de nieuwe standaard. Benut de noodzaak van offline met de kansen van online voorlichting. En de zoektocht naar de ideale balans begint nu.

Youngworks voerde afgelopen jaar voor verschillende mbo-scholen, hogescholen en universiteiten onderzoek uit naar online voorlichting. In de jaren daarvóór waren we geregeld als onderzoekers te gast bij fysieke open dagen. We blikken vooruit op de toekomst door eerst eens te kijken naar beperkingen en voordelen van online voorlichting.

De belangrijkste voordelen vanuit het perspectief van jongeren:

  • Laagdrempelig: je kunt makkelijk deelnemen vanuit huis. Dat scheelt reistijd en veel tijd die je anders kwijt was aan het bezoek van een hele open dag. Daardoor kunnen jongeren ook makkelijker langs bij een voor hen interessante opleiding van een onderwijsinstelling in een andere regio. En als een presentatie niet interessant blijkt, ga je gewoon wat anders doen.
  • Meer interactie tijdens een presentatie: interactiemogelijkheden via de chat lopen soepel en zorgen voor meer interactie dan in een zaaltje. Dan stellen een paar ouders de vragen na afloop. Nu is dat voor jongeren makkelijker en kan dat al tijdens de presentatie.
  • Altijd beschikbaar: steeds meer onderwijsinstellingen zetten een video van hun voorlichtingspresentatie na afloop online of hergebruiken hetzelfde verhaal op een volgende open dag. Een deel van het verhaal is immers het hele jaar hetzelfde. Dat kun je één keer goed opnemen en laten zien en hoef je niet in drie rondes elke keer opnieuw te vertellen. Jongeren kunnen de presentatie kijken op een voor hen geschikt moment en bovendien vraagt dit minder van de voorlichters die het verhaal vertellen.

Een online open dag zonder fysieke bijeenkomst zorgt ook voor een aantal beperkingen:

  • Smalle focus op opleidingen: vooral informatie over de afzonderlijke opleidingen staat centraal, terwijl juist verkenners nog breder rond willen kijken. De rol van een informatiemarkt wordt online nog niet goed ingevuld. Daar lopen jongeren langs verschillende opleidingen en worden ze soms verrast door een opleiding die ze over het hoofd hadden gezien of in een gesprekje bij een stand nog gewezen op een andere voor hen interessante opleiding.
  • Gebrek aan inzicht in de sfeer: jongeren krijgen geen of zeer beperkt zicht op de sfeer van een locatie en hun mogelijke medestudenten. Juist hier hebben ze sterk behoefte aan: waar loop je straks drie of vier jaar rond? Hoe zijn de faciliteiten? Hoe is de uitstraling van medestudenten en docenten? Juist dit soort aspecten willen jongeren zelf ervaren.
  • Voorlichtingspresentaties staan centraal: veel opleidingen zijn nog niet toegekomen aan de ontwikkeling van aanvullend online aanbod, zoals workshops, proefstuderen of meelopen. Logisch in een jaar waarin veel wordt gevraagd van docenten die de rol van voorlichter erbij doen. Maar uiteraard is dit een beperking.
  • Rol ouders: ouders spelen online een minder actieve rol. Ze gaan vaker mee naar fysieke open dagen en zijn tijdens zo’n dag veel actiever. Een groot deel van deze actieve ouders speelt die rol online niet: ze laten hun kind zelf voorlichtingspresentaties bezoeken en kijken minder vaak mee. Dat is jammer, omdat juist ouders in gesprekjes na afloop hun kind kunnen helpen reflecteren. Sommige opleidingsinstellingen ontwikkelden wel al goed online aanbod specifiek voor ouders en zien vaak ook dat dit goed bezocht wordt.

Kortom: online open dagen bieden zowel voordelen als beperkingen. Deze beperkingen zijn deels online op te lossen, maar deels ook niet. Tegelijkertijd heeft de fysieke open dag zijn langste tijd gehad als centraal moment waarop alles moet gebeuren.

De komende periode vraagt daarom om de ontwikkeling van een nieuwe voorlichtingsaanpak, waarbij de mogelijkheden van online en de noodzaak van fysieke (face-to-face) ervaringen elkaar versterken. Dat biedt grote kansen voor de ontwikkeling van een voorlichtingsaanbod dat beter aansluit op behoeften van studiekiezers en de opleidingen armslag geeft. Het doel is te komen tot een student journey met online en offline elementen, zodat jongeren weloverwogen tot een keuze komen en starten met een zo goed mogelijk beeld van hun opleiding.

Meer weten over het verbeteren van je online voorlichting?

Lees meer