‘De Radboud Universiteit laat met dit onderzoek niet alleen zien dat ze haar studenten wil stimuleren om iets positiefs bij te dragen na hun afstuderen; ze wil haar studenten ook zo goed mogelijk helpen om dit mogelijk te maken. Daarbij accepteren en omarmen we de grote verschillen tussen jongeren, in wat ze willen, waarom ze dat willen en hoe ze dat willen. Ik ben dan ook trots op het eindresultaat van dit onderzoek. Het ToekomstMakers-Model laat, ondanks de verschillen tussen jongeren, zien dat we op de dromen en wilskracht van jongeren, de veranderaars van de toekomst, kunnen vertrouwen. En wij, als volwassen omgeving, hebben een belangrijke ondersteunende taak om hen hun ambities te laten realiseren.’ – Marije Klomp, programmadirecteur duurzaamheid Radboud Universiteit
Aanleiding
De Radboud Universiteit laat zich al sinds haar oprichting in 1923 leiden door wetenschappelijke vragen en maatschappelijke uitdagingen. De universiteit wil dat haar studenten zich ontwikkelen tot kritisch denkende academici die vanuit verantwoordelijke posities een maatschappelijke, duurzame bijdrage leveren. Deze ambitie werd voor het eerst verwoord in de strategie ‘A Significant Impact’ uit 2019 en is onder meer vertaald naar de campagne #jebentnodig.
Inmiddels heeft de universiteit aandacht voor de Sustainable Development Goals (zie hier) blijvend opgenomen in alle opleidingen.
Vraag
We gingen aan de slag met de vraag: ‘Hoe beleven onze studenten de ambitie van de Radboud Universiteit: hoe kijken zij naar hun (toekomstige) maatschappelijke rol en bijdrage?’
Aanpak
Om deze vraag te beantwoorden, hebben we met een gezamenlijk kernteam twee fases doorlopen:
Fase 1: Kwalitatieve verkenning
Als eerste, verkennende stap verrichtten we deskresearch en hielden we vijf expertinterviews met wetenschappers binnen en buiten de Radboud Universiteit. De inzichten uit deze stap namen we mee in het opstellen van de onderzoeksopzet en leidraad voor de volgende stap: verkennende studenteninterviews. In de periode december ’22 tot februari ’23 spraken we in totaal 28 studenten, verdeeld over alle faculteiten en leerjaren van de Radboud Universiteit. Dit kwalitatieve onderzoek gaf ons inzicht in de verschillende drijfveren van studenten en diende als basis voor de online vragenlijst in de tweede, kwantitatieve onderzoeksfase. Hier enkele quotes:
“Voor mijn gevoel heb ik nog te weinig kennis om iets te kunnen betekenen voor de wereld. Ik denk dat dat na de studie pas komt, wanneer je meer ervaring hebt.”
“Ik ben heel cynisch geworden over impact maken. Daardoor verlies je je motivatie. Dat cynisme is ontstaan door mijn opleiding. Doordat je zoveel met de problemen bezig bent, krijg je het gevoel dat je het echt niet allemaal kunt oplossen.”
“Ik heb het gevoel dat ik in mijn eentje niks kan betekenen, daarvoor moet je met anderen samenwerken. Ik weet zeker dat er meer mensen zijn, maar je vindt elkaar niet zomaar in een hoorcollege. Ik ben ook niet zo’n sociale netwerker. Maar als er iets concreets georganiseerd werd waaraan ik mee kan doen of me bij aan kan sluiten, zou ik het wel doen!”
Fase 2: Kwantitatieve verdieping
1.663 studenten van de Radboud Universiteit vulden in november 2023 een online enquête in, die zowel in het Nederlands als in het Engels toegankelijk was. Deze enquête bestond uit (voornamelijk) gesloten vragen en stellingen over uiteenlopende thema’s als hun zelfbeeld, vertrouwen in de toekomst en maatschappelijke betrokkenheid.
Op basis van de antwoorden hebben we het ToekomstMakers-model ontwikkeld. Dit is een segmentatiemodel waarin we vijf typen (ofwel segmenten) studenten onderscheiden binnen de studentenpopulatie van de RU:
- Eigenzinnige Voorvechters (12%)
- Idealistische Levensgenieters (13%)
- Weifelende Weldoeners (35%)
- Bewuste Beschouwers (20%)
- Zelfgerichte Optimisten (20%)
Deze vijf typen hebben elk eigen waarden, ideeën en (onderwijs)behoeften in relatie tot het leveren van een maatschappelijke, duurzame bijdrage. Dit leidt tot uiteenlopende kansen en uitdagingen om hen op dit thema te motiveren en activeren.
Rutger van den Berg, onderzoeker op dit project: ‘Impact maken is sowieso een breed thema en voor studenten vaak nog abstract. Dat maakte het uitdagend om te onderzoeken. In de eerste fase hebben we studenten open gevraagd waar zij zelf aan denken bij het maken van een positieve maatschappelijke bijdrage. In de tweede fase konden studenten kiezen uit meerdere maatschappelijke uitdagingen, of er zelf één toevegen. Ik ben blij dat we op zo’n breed en relevant thema zoveel praktische inzichten hebben kunnen ophalen.’
Enkele overkoepelende uitkomsten
- Een grote meerderheid van de studenten (86%) wil in de toekomst een positieve impact maken, maar ze verschillen onderling sterk in hoeveel prioriteit ze hieraan geven, wat hen hiertoe motiveert en in hoeverre ze geloven echt iets te kunnen veranderen. 72% van de studenten wil ook nu als student al een maatschappelijke bijdrage leveren.
- Veel studenten maken zich zorgen over de toekomst. Slechts 12% heeft een positief beeld van de toekomst van de planeet; 19% heeft een positief beeld van de toekomst van de mensheid en 34% heeft een positief beeld van de toekomst van Nederland. Dit betekent echter niet dat studenten ook massaal pessimistisch zijn over hun persoonlijke toekomst. Die ziet een grote meerderheid juist met vertrouwen tegemoet. 75% van de studenten is positief over de eigen toekomst en 72% is ervan overtuigd dat ze de doelen kunnen bereiken die belangrijk voor hen zijn.
- 47% van de studenten geeft aan dat het voor hen waardevol is wanneer de Radboud Universiteit meer aandacht besteedt aan de balans tussen maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen en het bewaken van mentale gezondheid.
Toepassing model
Het ToekomstMakers-model biedt vele aanknopingspunten om de impactmotivatie van studenten aan te wakkeren en te faciliteren. Daarbij laat het model het belang zien om studenten niet als één homogene doelgroep te benaderen. Want de vijf typen ToekomstMakers verschillen sterk in wat hen motiveert om een duurzame maatschappelijke bijdrage te leveren en welke drempels ze hierbij ervaren. Zo staan Eigenzinnige Voorvechters bijvoorbeeld veel meer open voor deelname aan interdisciplinaire vakken en projecten rondom maatschappelijke uitdagingen dan Bewuste Beschouwers.
De Radboud Universiteit kan het ToekomstMakers-model toepassen om jongeren meer te activeren, enthousiasmeren en ondersteunen binnen diverse domeinen: onderwijs, onderzoek, het Career Centre, bedrijfsvoering en studievoorlichting.
Het ToekomstMakers-Model is ook interessant voor andere doelgroepen, zoals werkgevers die op zoek zijn naar maatschappelijk gedreven medewerkers.
Meer weten?
Wil je de whitepaper of het volledige onderzoeksrapport downloaden? Klik hier.
Eind oktober organiseren we samen met Radboud Universiteit een webinar over het ToekomstMakers-model. Interesse? Volg onze nieuwsbrief of mail yvonne@youngworks.nl.