De studiekeuze van o.a. Delano, Zoë, Hajar en Marijn

Sjanne de Haan
8 mei 2023

Jaarlijks maken tienduizenden jongeren de keuze voor een vervolgstudie. Ben jij betrokken bij de studiekeuze van jongeren? Dan ben je vast bekend met de uitdagingen die hierbij komen kijken. Naast de studiekeuze draait het leven van een eindexamenleerling om studeren, sporten, examenstress, werken en sociale druk van vrienden en familie. Het maken van een goede studiekeuze kan jongeren extra spanning opleveren. Hoe kun jij als onderwijsprofessional deze jongeren het beste ondersteunen?

Om daar meer inzicht in te krijgen, biedt Youngworks adviestrajecten, met o.a. open dagen scans en brachten wij onlangs ook een nieuwe e-learning uit. Voor dit artikel heeft Youngworks zes jongeren uit alle hoeken van het land kort gesproken over hun studiekeuzeproces. We spraken ze over het studiekeuzeproces, waar ze tegenaan liepen bij het maken van een studiekeuze, de rol van scholen en andere invloeden. Zo vertelt Iker over hoe hij werd afgewezen voor zijn droomstudie en hoe hij nu op zoek is naar een plan b. Hajar deelt haar verhaal over hoe ze worstelt met de keuze tussen doorgaan naar de havo of starten met de opleiding tot verpleegkundige. Ook delen de jongeren hun tips. De ene studiekiezer is de andere niet… Hierbij een aantal inzichten die we met jullie delen (deze komen ook aan bod in de interviews):

  • Studiekiezers zijn sociaal gedreven en gevoelig voor sfeer. Ze moeten echt naar opleidingen toe, dus fysiek kennismaken en beleven.
  • Sommige studiekiezers kiezen heel smal, hebben het al helemaal in hun hoofd. Anderen hebben helemaal geen idee waar zij moeten beginnen en volgen daardoor ook soms maar hun vrienden en/of familieleden.
  • Vaak ontbreekt de inspiratie en motivatie en krijgen jongeren allerlei info op zich afgevuurd.
  • School kan een grote rol spelen in het studiekeuzeproces, maar de meningen over loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB) verschillen.  

Door deze interviews krijg je een beter beeld van de belevingswereld van jongeren en wat hen helpt bij het maken van een goede studiekeuze. Meer weten over de drijfveren van studiekiezers? Bekijk dan zeker eens ons drijfverenmodel. We hopen dat we je inspireren om jongeren zo goed mogelijk te begeleiden en ondersteunen in dit proces. Ben jij als onderwijsprofessional op zoek naar praktische tips en inzichten om jongeren te begeleiden bij hun studiekeuze? Lees dan vooral verder of neem contact met ons op.

Zoë, 16 jaar, vmbo-t (horeca en bakkerij), Zaandam stewardess

Zoë, 16 jaar, vmbo-t (horeca en bakkerij), Zaandam

Je doet nu eindexamen, wat ga je volgend jaar studeren?

Over drie weken hebben we eindexamen, ik ben nog niet echt begonnen. We hebben al wel veel in de klas geoefend en ik verwacht dat ik na Pasen wel een beetje ga beginnen met leren. Als het om mijn studie gaat: ik ben al aangemeld en ingeschreven en alles. Ik ga in Hoofddorp de Stewardess-opleiding doen. Ik wist het echt heel lang niet en tijdens zo’n beroepenavond op school zag ik deze opleiding en dacht: dit wil ik. Het is mijn droom om de hele wereld rond te reizen!

Er wordt vaak negatief gesproken over de luchtvaart, bijvoorbeeld als het gaat om milieuvervuiling. IN HOEVERRE Heeft dit meegespeeld in je studiekeuze?

Dit heeft zeker invloed gehad op mijn keuze! Maar ik vind de baan en de opleiding heel erg leuk en ik ga er toch voor. Er wordt nu ook veel opgelet vanuit de luchtvaart. Dus dit gaat goed komen!

Kun je vertellen over je ervaringen tijdens het studiekeuzeproces? Hoe ben je tot de keuze van je huidige studie gekomen?

Ik vond het echt heel lastig. Want je gaat het waarschijnlijk doen voor je hele leven, al kan je altijd switchen, stoppen en iets nieuws doen. Eind tweede koos ik mijn profiel dus ik verwachtte dat ik de horeca in zou gaan. Ik vond het alleen erg tegenvallen, de praktijk en theorie. Toen ging ik op onderzoek uit en avonden bezoeken. Ik ben dus ook naar Hoofddorp geweest en vooral de school vond ik heel leuk. Het was eerst heel moeilijk en toen wist ik het gewoon ineens. Daarna heb ik ook niet meer getwijfeld.

Ik was wel een beetje laat, dus ik had het idee dat ik begon op het moment dat je je bijna moest inschrijven. Mijn ouders zaten er ook best achteraan. Ik wil gewoon heel graag naar deze school en moest ook nog een toets maken, een gesprek in het Engels voeren en zelfs een conditietest doen. Ik wilde het zo graag dat dit wel spannend was, maar het is gelukt. Ik hoorde in november dat ik was aangenomen. Je kon je toen ook inschrijven voor een intakegesprek en ik zat bij de eerste groep, omdat ik heel graag naar deze school wilde. Ik deed ook een profielwerkstuk (dit begon in de derde) waarbij het over studiekeuze ging. Hierbij moesten we ook testen gaan doen op kiesmbo.nl. Daar kwam ook al uit dat ik geen interesse meer had in een horecaopleiding.

Mijn beste vriendin wilde altijd al stewardess worden, dus daardoor ben ik er ook naar gaan kijken. Zij gaat ook naar die school. Ik vind het heel leuk dat we samengaan. Wel fijn dat we ook al weten dat we zijn aangenomen. Dat zei mijn vader ook, want nu kan ik mij focussen op mijn eindexamens. Ik heb nu een doel; als ik het haal ga ik naar die school, veel zin in!

Welke informatiebronnen heb je gebruikt tijdens het studiekeuzeproces? Wat heeft jouw keuze het meest beïnvloed?

Mijn keuze maak ik heel erg zelf. Mijn ouders vonden het heel erg leuk, zij hebben me vooral gemotiveerd. Mijn mentor is ook de decaan van onze school, dus zij heeft mij ook daarin begeleid. Zij polste iedereen in de klas hoever iedereen was, dat hielp ook. “Hoever zijn jullie? Hebben jullie je al aangemeld?”

Door de open dagen heb ik wel echt mijn keuze kunnen maken. Ik ben naar twee open dagen geweest. Eén stewardess-opleiding in de buurt en één in Hoofddorp. Die in Hoofddorp is gelinkt aan KLM en Transavia, dus de kans op een baan is best wel groot; na drie jaar kan je waarschijnlijk direct aan het werk.

Wat me het meest heeft beïnvloed zijn de open dagen. Daar zag ik echt de incheckbalies en zelfs vliegtuigen. De afwisseling tussen theorie en praktijk is daar goed te combineren. Wat ook heeft meegespeeld is dat mijn beste vriendin mij erop wees. Ik ging bij de beroepenmarkt naar een presentatie van hotelmanagement. Ik was daar toen en voelde dat horeca het toch niet echt was. Het leek heel erg op wat ik nu al doe op school en dat vind ik niet leuk. En toen zei mijn vriendin: “Waarom ga je niet ook kijken naar stewardess?”. Toen zijn we ook samen naar de open dagen geweest.

Hoe heb je de verschillende studieopties met elkaar vergeleken? Welke criteria waren belangrijk voor jou om een weloverwogen keuze te maken? Welke factoren hebben bijgedragen aan je studiekeuze? 

Ik ben een heel erg sociaal persoon en ik wil graag meer zien van de wereld, meer culturen zien. Dat programma in de derde heeft wel veel inzicht gegeven. Ik had minder interesse in hotel en horecamanagement. Toen zag ik die stewardess-opleiding en dat was het gewoon. Baangarantie zag ik bij de andere opleidingen (horeca) niet echt voor me. Ik werk nu al in de horeca en ik wil dit niet als vaste baan later.
Ik heb naar een stewardess-opleiding bij een ROC gekeken en in Hoofddorp. In Hoofddorp hebben ze meer praktijkvakken en ze hebben gewoon een vliegtuig! Bij die andere school was het gewoon een lokaal. Die school hier in Zaandam is 5 minuten fietsen en toch ga ik een uur reizen voor Hoofddorp. Ik wil dit gewoon graag en je moet er ook aan wennen; het is namelijk in de buurt van Schiphol.

Heb je nog tips voor de scholen (mbo, hbo, wo)?

Er liepen op de open dag studenten rond van de opleiding en met hen een gesprek aangaan is gewoon heel prettig. Een meisje zei toen: “Het is wel moeilijk, maar het is wel een droomopleiding”. Dat vond ik heel leuk. Verder heb ik niet echt veel online gekeken. Heb alleen nog even gekeken of ik een internationale Engelstalige opleiding wilde doen. Daar ben ik niet voor gegaan. Verder heb ik niet echt tips.

Heb je nog tips voor de middelbare scholen die jullie ondersteunen bij studiekeuze?

Dat profielwerkstuk met die test op kiesmbo.nlwas heel fijn. Toen kreeg je een uitslag en dat hielp mij heel erg. Het is goed om dingen te vergelijken en goed over jezelf na te denken. Mijn mentor was ook erg fijn, die vroeg er gewoon regelmatig naar.

Heb je nog tips voor anderen die nu bezig zijn met het maken van een studiekeuze?

Openstellen voor verschillende dingen, niet focussen meteen. Je moet echt eerst zelf gaan kijken wat je leuk vindt. Het is een moeilijke keuze, dus begin op tijd en niet op het laatste moment. Zoek naar verschillende opleidingen, ga naar zo’n beroepenmarkt. Laat je goed informeren. En kiesmbo.nl is een aanrader!

technische bedrijfskunde

Marijn, 18 jaar, havo (natuur en techniek), Zwolle

Wat ga je volgend jaar studeren?

Volgend jaar ga ik technische bedrijfskunde studeren aan de Hogeschool Windesheim in Zwolle.

Kun je vertellen over je ervaringen tijdens het studiekeuzeproces? Hoe ben je tot de keuze van je huidige studie gekomen?

Eind vorig jaar ben ik naar de open dag van Windesheim geweest. Ik wist dat ik richting techniek wilde. Toen ben ik naar Bouwkunde, ICT en naar deze studie geweest. Eerst had ik meer HBO ICT in mijn hoofd, maar uiteindelijk wil ik ook meer met mensen doen en niet de hele dag achter mijn computer zitten. Dat heb ik na één open dag eigenlijk al besloten.

Toen heb ik een meeloopdag ingepland in februari, dat heeft mijn keuze bevestigd. Eigenlijk ben ik daarvóór helemaal niet veel bezig geweest met mijn studiekeuze. Zwolle heeft maar één hbo, namelijk Windesheim en de rest is kunstgericht en dat wilde ik sowieso niet. Ik wist dat ik de technische kant op wilde.

Ik wil eigenlijk gewoon graag in Zwolle blijven en richting techniek. Technische bedrijfskunde kwam ik bij toeval tegen op die open dag en toen leek het mij wel wat. Er waren toen drie technische opleidingen die ook voorlichtingen gaven.

We hebben daarnaast wel wat LOB-opdrachten gehad, maar dat moest dan maar even, niet veel aan gehad. Ik ben toen ook niet naar een open dag geweest. Dat heb ik pas dit jaar gedaan. Ik ben al ingeschreven.

Daarnaast ben ik ook een dag mee geweest met iemand van Youngworks voor een open dag scan. Dat was dan wel een mbo, maar ik heb daar ook wel wat aan gehad. Die hele dag was een bevestiging dat ik op de goede weg was en dat die opleidingen van het mbo die ik bezocht niks voor mij waren.

Welke informatiebronnen heb je gebruikt tijdens het studiekeuzeproces? Wat heeft jouw keuze het meest beïnvloed?

Eigenlijk heel weinig. Vooral aan de open dag en website van Windesheim heb ik wat gehad. Ik heb vooral naar de pagina’s met technische opleidingen gekeken. Aan de hand daarvan heb ik besloten een meeloopdag te doen voor technische bedrijfskunde. Ik heb het niet per se veel met mijn ouders of met iemand op school erover gehad.

Het was niet meteen uitgesloten dat ik naar een andere stad zou gaan. Het scheelt alleen wel heel veel geld en er zit gewoon een goede hogeschool in Zwolle. Waarom zou ik dan weg moeten? Het voegt niet heel veel toe; mijn ouders hebben het eten klaar. Leek me wel leuk op kamers, maar ik ga tijdens mijn studie wel naar het buitenland voor bijvoorbeeld een half jaar.

Hoe heb je de verschillende studieopties met elkaar vergeleken? Welke criteria waren belangrijk voor jou om een weloverwogen keuze te maken? Welke factoren hebben bijgedragen aan je studiekeuze? 

Ik had heel snel al bij HBO ICT dat ik jongens zag die introverter waren, die de hele dag op de computer zitten, daar vond ik mijzelf niet tussen passen. Ik wil ook iets sociaals erbij doen. Technische bedrijfskunde is heel breed, dus er zijn veel opties. Ik weet nog niet precies wat ik later wil en dat hoeft bij deze opleiding ook nog niet. De mensen leken meer op mensen waar ik ook beter mee zou matchen. De presentatie werd deels gegeven door studenten van Windesheim. Ik had daar een ander gevoel bij. Je leert ook bijvoorbeeld presenteren. Wat socialer ligt mij gewoon meer.

Dat het iets technisch ging worden wist ik meteen al. Het is nu gewoon meer een combinatie geworden met bedrijfskunde erbij. Ik wil later in mijn werk ook gewoon meer sociaal contact hebben. Ik zoek iets wat ik echt leuk vind, maar het toekomstperspectief is ook gewoon goed.

Heb je nog tips voor de scholen (mbo, hbo, wo)?

Ik had veel meer open dagen en studies kunnen bekijken. Ik dacht het al gevonden te hebben. Het is helemaal oké verlopen voor mij, geen tips verder. Studenten die wat presenteren is prettig. Die docenten vinden alles geweldig en proberen studenten binnen te krijgen. Zij kunnen alles wel verkopen, maar geven niet een heel realistisch beeld.

Heb je nog tips voor de middelbare scholen die jullie ondersteunen bij studiekeuze?

Het had wel beter gekund, maar dat lag misschien ook aan mij. Mijn PWS heb ik samen met Windesheim gedaan en dat was wel fijn. Ik ben er ook een paar keer geweest en heb toen ook studenten gesproken, dus dan zie je ook al wat van de school. Dit was ook via school geregeld. Dat deed school voor het eerst. Er konden wel wat dingen beter en daar hebben we ook feedback over gegeven aan zowel mijn school als Windesheim.

Ik vond dat je aan LOB-opdrachten niet heel veel had. Dat lag grotendeels aan mezelf. Ik had in de vierde niet echt behoefte om open dagen te gaan bezoeken.

Heb je nog tips voor anderen die nu bezig zijn met het maken van een studiekeuze?

Ga vooral veel open dagen bezoeken, zoveel mogelijk scholen en dingen bekijken. Ik heb bijvoorbeeld iets compleet anders gekozen dan ik vantevoren had bedacht. Dat komt omdat ik die open dag had bezocht.

Doe wat je zelf wilt. Wat vind ik leuk? Bekijk zoveel mogelijk studies. Dan merk je vanzelf wel: dit is hem, dit wordt hem.

Ik wist wel welke richting ik uit wilde, dus ik weet niet hoe dit voor anderen is. Je hebt natuurlijk ook een bepaald vakkenpakket gekozen. Mijn vrienden zijn er ook allemaal uit. Ik heb wel één vriend die het niet helemaal zelf heeft besloten, denk dat hij het niet zo goed weet. Hij durft niet helemaal zijn eigen keuze te maken en gaat dus met één van ons mee. Je kan niet altijd achter je vrienden aan blijven lopen, daar schiet je niks mee op. Ga gewoon doen wat je leuk vindt!

verpleegkundigeHajar, 17 jaar, vmbo-t (zorg en welzijn), Amsterdam

Je doet nu eindexamen, wat ga je volgend jaar studeren?

Voor volgend jaar heb ik me inschreven voor de opleiding verpleegkundige. Ik wil graag in het ziekenhuis werken. Er kan nog veel veranderen in de tussentijd, misschien wil ik nog wel bakker worden. Maar voor nu verpleegkundige, denk ik. Ik ben nog niet helemaal zeker. Of toch havo doen? Ik ben bang dat ik na vier jaar mijn motivatie ga verliezen. Ik kom er uiteindelijk wel uit… Deze zomer wil ik nog even goed nadenken over of ik echt wil gaan studeren of dat ik doorga naar de havo.

Kun je vertellen over je ervaringen tijdens het studiekeuzeproces? Hoe ben je tot de keuze van je huidige studie gekomen?

In de eerste had ik basis als advies, maar zorg en welzijn krijg je alleen bij vmbo-t. Ik moest dus wel mijn best doen om vmbo-t te halen. Van kleins af aan weet ik namelijk dat ik mensen wil helpen. Zorg en welzijn past beter bij mij dan economie of een ander profiel. Ik ben dus al doorgegroeid naar vmbo-t.

Ik ben naar een aantal open dagen geweest. Er werd bij de opleiding verpleegkundige gezegd dat er veel stages worden gelopen en ze vertelden ook hoelang het gaat duren en wat je allemaal kan verwachten. Ik heb ook een intakegesprek gehad op het ROC van Amsterdam. Hier werd ook verteld hoe het er in realiteit allemaal uitziet. Dat je je moet aanpassen, want je werkt niet met normale mensen.

Ik was meteen zeker dat verpleegkundige de opleiding voor mij is, dus heb ik me verder niet georiënteerd op andere opleidingen. Ik was naar een economische school gegaan om te kijken wat ze daar hadden. Er waren wel kortere opleidingen, maar dit trok me niet aan. ROC van Amsterdam is het geworden, ik woon ook in Amsterdam.

Wat betreft de havo: het is niet dat ik al weet wat voor hbo-opleiding ik eventueel zou willen doen. Dat bekijk ik dan wel. Havo is korter dan een mbo-opleiding (3 tot 4 jaar). Je hebt meer tijd om na te denken over je toekomst en het levert je tijd op.  

Welke informatiebronnen heb je gebruikt tijdens het studiekeuzeproces? Wat heeft jouw keuze het meest beïnvloed?

Ik ben naar een studiebeurs in Rotterdam geweest met een vriendin. Ik heb daar veel informatie gehad over de toekomst. Ook heb ik veel mensen in mijn omgeving die verpleegkundige zijn bevraagd en ik ben naar een open dag gegaan. Ik ben altijd wel gemotiveerd geweest, dus geen problemen met dingen zelf regelen en uitzoeken. 

Hoe heb je de verschillende studieopties met elkaar vergeleken? Welke criteria waren belangrijk voor jou om een weloverwogen keuze te maken? Welke factoren hebben bijgedragen aan je studiekeuze?

Verpleegkundige is wel een beroep waar veel mensen nodig zijn, er zijn veel tekorten. Er is sowieso kans op werk. Als je mensen helpt, heb je aan het eind van de dag toch iets goed gedaan. De vriendin van mijn moeder is verpleegkundige en die geeft wel advies. Ook al zou ik eerst havo doen en daarna hbo dan zou daar ook iets mensgerichts uitkomen, verwacht ik.

Heb je nog tips voor de scholen (mbo, hbo, wo)?

Wat ik heel goed vond is dat ik na aanmelding meteen werd gewaarschuwd. “Je gaat werken met iemand die dement wordt. Een patiënt komt naar je toe en die duwt jou. Hoe ga je daar mee om?” Het is fijn om een realistisch beeld te krijgen. De open dag was prima. Ik moest wel even wachten, maar ik heb mijn vragen kunnen stellen. Verder heb ik geen tips.

Heb je nog tips voor de middelbare scholen die jullie ondersteunen bij studiekeuze?

Mijn mentor vraagt regelmatig naar de studiekeuze, anders kom je in de problemen. Zij is ons veel aan het motiveren. We hebben ook opdrachten die we moeten doen, ik vraag me alleen af of dit echt wel werkt, die lob-opdrachten. De decaan is ook heel goed, bij vragen kun je altijd bij hem terecht. Hij heeft ook veel contacten bij scholen, dus hij kan veel dingen voor je regelen. Ik ben ook bij hem geweest om te informeren over mijn overstap naar de havo. In mei krijg ik te horen of een school mij aanneemt voor de havo en dan moet ik een keuze maken. Tot die tijd blijf ik ingeschreven bij verpleegkundige.

Heb je nog tips voor anderen die nu bezig zijn met het maken van een studiekeuze?

Begin op tijd met onderzoeken wat je wil worden! Ik zie veel mensen om me heen die te laat beginnen. “Ik ga gewoon onderwijsassistent doen want dat is makkelijk.” Terwijl als je onderzoek doet je ook een studie kan vinden die echt leuk is. Zoek een studie die je leuk vindt. Ik deed ook een tijd mee bij Lyceo en zij gaven ook examentrainingen en daar heb ik ook twee lange testen gedaan waarbij onderwijsassistent, doktersassistent en verpleegkundige uit kwamen.

Zoek een studie die je leuk vindt, doe onderzoek!

Hajar heeft ons laten weten dat ze nog in afwachting is van reactie van de scholen, maar dat haar voorkeur momenteel uitgaat naar doorstromen naar de havo (update 28 april).

tussenjaarZoë, 17 jaar, vwo (economie en maatschappij), Almelo

Je doet nu eindexamen, wat ga je volgend jaar studeren?

Nou, dat is dus nogal een ding. Ik had mij aangemeld voor psychologie aan de Universiteit in Groningen, deze opleiding heeft numerus fixus, dus ik heb de selectietoets moeten doen. Er waren 2200 aanmeldingen, 600 zouden er door gaan, mijn toets was niet goed genoeg. Ik had een 7,8 gehaald voor de toets. Afgelopen vrijdag op zaterdagnacht werd het bekend dus ik heb ’s nachts om half 5 gezien dat ik er niet bij zat. Ik had er zelf een heel goed gevoel over. Statistiek was iets minder, maar ik had er echt wel vertrouwen in. Buitenlandse studenten hebben voorrang, hoorde ik. Dus 300 buitenlandse hebben ze aangenomen. Die leren mokertje hard, dus dat is niet normaal en daar kan ik niet tegenop.

Ik had er geen rekening mee gehouden. Dus het wordt of een tussenjaar of pedagogische wetenschappen. Het is alleen zo duur allemaal. Ik weet het dus allemaal even niet. Het is echt heel lastig. Ik wil nog reizen, dus dan kan ik dat doen. Ik wil dan gewoon wel werken enzo. Misschien Engels beter ontwikkelen zodat ik voor die (Engelstalige) opleiding kan gaan volgend jaar.

Kun je vertellen over je ervaringen tijdens het studiekeuzeproces? Hoe ben je tot de keuze van je huidige studie gekomen?

In de 4e begonnen ze over dat je universiteiten en scholen moest bezoeken. Eind 4e heb ik wat open dagen bezocht. Ik wist al wel dat ik niet iets economisch wilde doen. Ik heb dus wat open dagen bezocht, maar dat was toen nog online. Dat geeft wel echt een slechte indruk. De stad en de Universiteit van Groningen spraken me heel erg aan. Ik heb toen ook een Masterclass/webcast van Universiteit van Groningen bezocht. En dit jaar ben ik nog één keer langs geweest om te kijken voor mijn tweede keuze. Daarnaast ook nog een keer gekeken bij psychologie. Ik wist het al vrij snel allemaal. Ik heb daarna nog wel een dag meegelopen met een student.

Welke informatiebronnen heb je gebruikt tijdens het studiekeuzeproces? Wat heeft jouw keuze het meest beïnvloed?

Je hebt sowieso zo’n website waar alles op staat qua scholen en daar ben ik begonnen (bachelors.nl/voorlichtingsagenda). Toen ben ik alleen naar Groningen en Utrecht gaan kijken. Leiden moet ik niet aan denken, allemaal van die kakkertjes. Ik zie me daar niet lopen, ik als boerin zeg maar, met mijn accentje.

Ik heb vooral veel op de site van Groningen gekeken en daar kan je dus in gesprek met een student. Vond ik heel fijn. De studiepagina’s zijn ook heel duidelijk uitgewerkt. En zo wist ik waar ik heen wilde.

Vanaf de 4e praat je bij mij op school jaarlijks met een decaan en die heeft mij gekoppeld aan een student om vragen te stellen. Ik twijfelde wel heel erg over welke kant: sociologie, psychologie en communicatiewetenschappen.

Ik was dus ook naar een paar online open dagen geweest. Dat was echt ook onhandig met zoom/teams. Soms kon je niet eens de voorlichting volgen! Naast dat het rommelig ging kreeg je ook geen indruk van de school en sfeer.

Wat mijn ouders betreft: zij waren heel makkelijk. Gewoon doen wat je zelf wilt. Veel vriendinnen van mij gaan ook naar Groningen, dus daarom neigde ik ook wel om daarheen te gaan. Niet zozeer dezelfde studie, ik heb ook niet mijn keuze daarop gebaseerd. Nu ik er niet bij zit en het heb over een tussenjaar, merk ik wel dat ‘ouderen’ het me afraden. Oma zei: “Het verstand zal wel met de jaren komen”. Mama zegt dat ik het zelf moet weten. Pap zegt dat ik een jaar weggooi. Dus in deze keuze word ik wel een beetje beïnvloed door de negatieve reacties. Ik zou dan naar Thailand, Verenigde Staten of Indonesië gaan. Ik wil sowieso naar Indonesië gaan als examenvakantie.

Hoe heb je de verschillende studieopties met elkaar vergeleken? Welke criteria waren belangrijk voor jou om een weloverwogen keuze te maken? Welke factoren hebben bijgedragen aan je studiekeuze?

Open dagen en websites hebben geholpen bij studies tegen elkaar afwegen. Ik wist dat ik niet de economische kant op wilde. Bedrijfseconomie vind ik dan wel leuk, maar toen ik naar bedrijfskunde ging kijken kwam ik er al snel achter dat dit het niet was. Dit was al in de 4e. Ik wist het al heel snel over psychologie.

Gedrag en hoe mensen denken, drie studies die daar uitkwamen. Psychologie is meer op individu en de rest is meer op een groep of samenleving. Communicatiewetenschappen is een kleinere studie. Verder heb ik mijn keuze niet per se op geld gebaseerd, wel één keer voor de gein naar gekeken. Ik had achteraf misschien beter rekening moeten houden met die numerus fixus, want nu heb ik geen back up. Voor de tweede keuze kan ik mij alsnog inschrijven, maar ik heb mij niet voor een andere psychologiestudie ingeschreven of de toets gemaakt.

Heb je nog tips voor de scholen (mbo, hbo, wo)?

Ik vond bij sommige studies (omdat ik vaker ben geweest) dat het heel standaard is en weinig authentiek. Powerpointje, 3 studenten, heel duidelijk gescript ofzo. Het was heel breed. Het ‘wat?’ werd niet altijd beantwoord. Wat op de website staat hoor je ook in de voorlichting. Ik wil graag méér horen.

Bij het leren voor de toets leerde ik al meer over de inhoud, met meer voorbeelden. Tijdens ‘een dag student’ krijg je echt een beter beeld en dat kan volgens mij ook in de voorlichting. Voeg misschien ook een soort miniles aan de presentatie. Die masterclass vond ik heel goed en ‘een dag student’ vond ik heel goed.

Heb je nog tips voor de middelbare scholen die jullie ondersteunen bij studiekeuze?

Die gesprekken met de decaan zijn prettig, maar misschien moet je wel meer per leerling kijken wat er nodig is. Verder was mijn mentor helaas uitgevallen, dus daar heb ik niet veel aan gehad.

Ik zie nog veel klasgenoten die geen keuze hebben gemaakt die er ook nog weinig mee bezig zijn. Vandaag toevallig ook iemand horen zeggen: “Mijn broer doet bedrijfskunde dus dat ga ik ook doen.”

Heb je nog tips voor anderen die nu bezig zijn met het maken van een studiekeuze? 

Ga je sowieso niet te druk maken om wat je gaat doen. Als je er maar mee bezig bent, met wat je leuk vindt, dan komt uiteindelijk die keuze vanzelf wel. En je hoeft ook niet een perfecte keuze te maken. Je kan nog switchen.

Kijk naar je eigen interesses en niet naar het financiële plaatje en niet te veel ook naar wat de toekomst gaat brengen. Je weet toch niet wat de toekomst brengt. Je weet niet hoe het loopt.

Zoë heeft ons laten weten dat ze heeft besloten om een tussenjaar te nemen (update 28 april).

 

sport en gezondheidDelano, 15 jaar, vmbo-t (economie), Aalsmeer

Je doet nu eindexamen, wat ga je volgend jaar studeren?

Ik ben nog niet aangenomen maar ik wil Sport en Gezondheid gaan doen. Woensdag heb ik mijn intakegesprek voor Sport en Gezondheid. Sport en bewegen is meer over activiteiten en meer gymdocent worden. Sport en gezondheid gaat over voeding, fysiotherapie en het lichaam (spieren) in het algemeen. Ik heb nu vooral voor een opleiding gekozen met veel praktijk, weinig instructie en vooral niet te veel stilzitten. Er zijn ook wel lessen op school maar vooral praktijklessen. Ik houd van sporten en gewoon lekker dingen doen. Ik ben 15, dus ik weet nog niet of ik er echt in verder wil.

Kun je vertellen over je ervaringen tijdens het studiekeuzeproces? Hoe ben je tot de keuze van je huidige studie gekomen?

Het is wel moeilijk. Het begon allemaal een beetje begin de derde. Toen moest ik van school open dagen gaan bezoeken. Ik ben toen naar Nova in Hoofddorp geweest. Ik vond dat best wel een saaie school. Ik zag daar opleidingen zoals e-commerce en online marketing. Hier had ik toen nog geen interesse in.

Begin vierde jaar, een jaar verder, had ik inmiddels andere interesses. Toen ben ik naar het ROC geweest, o.a. bij online marketing. Ik heb toen een proefles gehad en dat vond ik supersaai. Toen wist ik ook gelijk: dit is het niet. Daarna ben ik gaan opzoeken wat ik echt leuk vind. Ook een gesprek gehad met de decaan op school. Zo zijn we uitgekomen op of Sport en Gezondheid of havo bij Nova College in Amstelveen. Want dan kan ik doorstromen naar fysiotherapie. Dus ik heb nog geen officiële keuze gemaakt. Eind deze week maak ik daar een keuze in.

Welke informatiebronnen heb je gebruikt tijdens het studiekeuzeproces? Wat heeft jouw keuze het meest beïnvloed?

Ik heb een halfjaar geleden eens meegewerkt aan een onderzoek van Youngworks, en daardoor ook wel nagedacht over e-commerce en online marketing. Ik moest voor dit onderzoek een motivatietest op de website doen voor ROC Amstelveen. De resultaten van die test hebben mij toen wel geholpen.

Begin vierde klas heb ik een gesprek met de decaan gehad. Begin midden derde moesten we verplicht een school bezoeken en daar een stukje over schrijven. Het heeft mij niet echt geholpen, mijn vrienden wel. Zij zitten vanaf toen al vast aan hun keuze. Het heeft wel een klein beetje geholpen, als in dat ik wist wat ik niet wilde. En ik heb dus die proefles ook gedaan.

Vrienden hebben mij zeker niet beïnvloed, ik doe lekker wat ik zelf wil. Mijn familie heeft me gesteund en gemotiveerd. Mijn moeder heeft er wel voor gezorgd dat ik meerdere opleidingen ging bekijken, dus ook Sport en Gezondheid.

Hoe heb je de verschillende studieopties met elkaar vergeleken? Welke criteria waren belangrijk voor jou om een weloverwogen keuze te maken? Welke factoren hebben bijgedragen aan je studiekeuze?

Ik had opleidingen als e-commerce en online marketing op mijn lijstje staan. Dat interesseerde me heel erg, maar is wel heel erg 9 tot 5. Daar had ik niet heel veel zin in. En Sport en Gezondheid is veel diverser: naar het buitenland, skiën, doelgroepen bereiken met lessen, verbaal en non-verbaal communiceren. Dat lijkt me gewoon heel leuk en interessant. Toen heb ik me aangemeld voor een soort meeloopdag waarbij ik een piepjestest moest rennen en andere testjes moest doen. Je moest een minimum halen, bijvoorbeeld trap 8 van de piepjestest.

Ik merk dat ik een beetje klaar ben met leren. Ik wil echt iets kiezen wat ik echt leuk vind. Ik had best veel interesse voor online marketing, ik had daar ook mijn PWS over gedaan. Maar toen ik het aan het presenteren was merkte ik dat het best heel breed is. Ik werk via Printify en verkoop zelf ook dingen via Etsy, maar omdat ik hier al een beetje mee bezig ben wil ik er op school niet mee bezig zijn. Ik wil een beetje mijn doelen verspreiden.

Heb je nog tips voor de scholen (mbo, hbo, wo)?

Het ligt er echt aan per persoon. Iets actiefs en activerends zou wel fijn zijn. Dat zij jou écht willen op een school. Dat je zo breed en duidelijk mogelijke uitleg krijgt zodat je geen vragen meer hebt aan het einde van de dag. Van die testen op hun eigen website, vind ik ook goed. Laat op een open dag zien wat je dagelijks ook op school doet en niet iets wat je maar één keer in het jaar doet.

Heb je nog tips voor de middelbare scholen die jullie ondersteunen bij studiekeuze?

Ga met je school naar een algemene mbo. Neem eigen interessetesten af en deel leerlingen dan in in groepen per opleiding. “Misschien is dit iets voor jou?” Dat je school je daarbij helpt. En dat je dan aan het eind van de dag een evaluatieformulier moet invullen met feedback voor je school en voor het ROC.

Heb je nog tips voor anderen die nu bezig zijn met het maken van een studiekeuze?

Maak een goede keuze. Kies niet te snel, maar ga meerdere keren bij een opleiding kijken, want op van die dagen waarbij veel mensen aanwezig zijn laten ze alleen maar leuke dingen zien. Loop een dag mee. Begin op tijd, sowieso twee maanden van tevoren. En begin in de derde al met bekijken wat je interesses zijn en maak een shortlist. Als je dan vakken laat vallen moet je ook kijken welke opleidingen nog wel kunnen en je moet ook kijken op verschillende scholen. Het is bijna een soort stappenplan, maar dat zou ik doen.

Delano heeft ons laten weten dat hij is aangenomen op aangenomen op ROC Amstelland voor de opleiding Sport en Gezondheid (update 28 april).

piloot tussenjaar

Iker, 18 jaar, vwo (economie en maatschappij), Amersfoort

Je doet nu eindexamen, wat ga je volgend jaar studeren?

Ik wilde eerst piloot bij Defensie gaan studeren. Bij de selectie ben ik afgevallen bij het onderdeel ‘presentatie van het vluchtplan’. Het was niet ‘straight to the point’ en gestructureerd genoeg, zeiden ze. Heel erg balen! Je moet echt heel veel testen doen; een half procent wordt maar aangenomen. De eerste drie testn had ik met vlag en wimpel gehaald en dan val je af op dit, iets wat je echt volgens mij gewoon kan leren. Echt heel kut. Als je medisch afvalt dan snap ik het. Volgend jaar ga ik het nog een keer opnieuw proberen. Het is mijn droom. Plan b is AI studeren in Utrecht of een tussenjaar. Alleen zit ik nog in dubio. Ik moet nog een meeloopdag inplannen. Het is alleen al eind april en het loopt niet heel soepel, dus dan heb ik maar een paar dagen om te beslissen. 

Een tussenjaar wordt waarschijnlijk werken en reizen; ik heb nog geen idee. Ik heb geen kwalificaties, dus qua werken zal het iets in een magazijn of verhuizingen worden.

Kun je vertellen over je ervaringen tijdens het studiekeuzeproces? Hoe ben je tot de keuze van je huidige studie gekomen?

Ik wil bij Defensie. Ik heb deze wens verder uitgezocht en wil uiteindelijk piloot worden. Ik wilde geen andere defensieopleiding doen want dan heb je dienstplicht en dan kan je over zeven jaar pas weer op voor piloot. Zij betalen voor je opleidingen, dus je kan niet zomaar even switchen.

Ik ben veel naar Defensie -pen dagen geweest omdat ik het gewoon leuk vind. Plan b ging pas spelen nadat ik werd afgewezen. Toen ben ik, in maart, naar de Universiteit Utrecht gegaan voor AI. Alles had ik gericht op vliegen. Ik heb geen natuurkunde gedaan, dus ik kan geen gewone piloot worden. Defensie en commerciële luchtvaart is ook wel wat anders en ik wist dat ik bij Defensie wilde. In de vierde hebben we wel iets met een test gedaan, iets met een Q. Bij deze website kwam hetzelfde eruit: Defensie of de brandweer. Hoe ik op AI ben gekomen? Interesse. Geschiedenis en aardrijkskunde leken me ook wel leuk. AI is nu helemaal hip en trendy. Tijdens de opleiding krijg je ook veel wiskunde en dat vind ik leuk, de technologie is ook interessant. Ik ben dus wel naar de open dag gegaan, maar die meeloopdag wordt maar niet ingepland. 

Welke informatiebronnen heb je gebruikt tijdens het studiekeuzeproces?  Wat heeft jouw keuze het meest beïnvloed?

Vooral de websites. Voor piloot bij Defensie heb ik ook iemand gesproken die Apache-piloot is. Verder veel inlezen over Defensie. Voor de opleiding AI heb ik gewoon op de website van Universiteit Utrecht gekeken, want dat is dichtbij, leuke stad en mijn zussen studeren daar ook. AI heb ik verder geen andere open dagen bezocht. Groningen had zelfs numerus fixus voor AI.

Mijn ouders staan gewoon achter mijn keus. En het is mijn droom, dus… Ze zeiden wel: “moet je geen plan b hebben?”, maar ik vond niks anders op dat moment leuk. Ik heb een passie voor Defensie en vliegen! Mensen redden/hulp bieden op mijn eigen manier. Ik ben zelf in Spanje geboren en ook al is het een Europees land, daar leven ook best veel mensen op straat. We hebben het hier echt heel goed, ik wil graag mijn steentje bijdragen.

Hoe heb je de verschillende studieopties met elkaar vergeleken? Welke criteria waren belangrijk voor jou om een weloverwogen keuze te maken? Welke factoren hebben bijgedragen aan je studiekeuze? 

Ik wil gewoon doen wat ik leuk vind. Als mijn plan b dat niet is, ga ik het volgend jaar weer opnieuw beginnen. Piloot bij Defensie is gewoon mijn droomopleiding. Financieel komt dat ook wel gewoon goed, ik maak me daar geen zorgen om. Het is gewoon een modaal inkomen. Als ik echt veel geld wilde verdienen, had ik voor geneeskunde kunnen kiezen. Daar ligt mijn interesse alleen niet. 

Heb je nog tips voor de scholen (mbo, hbo, wo)?

De meeloopdag inplannen gaat slecht, geen goede communicatie. Die professor op de open dag was gewoon prima, legde alles goed uit, vertelde met interesse. Verder heb ik geen opmerkingen.

Heb je nog tips voor de middelbare scholen die jullie ondersteunen bij studiekeuze?

Ze moeten honderden leerlingen begeleiden. Dat globale werkt niet, ze moeten eigenlijk specifieker gaan kijken per leerling. Veel meer aandacht en steun per leerling. Veel mensen zijn gewoon bang omdat ze het nog niet weten. Niet weten is helemaal niet erg. Op je 16/17e moet je best een grote keuze maken.

Heb je nog tips voor anderen die nu bezig zijn met het maken van een studiekeuze?

Praat met je ouders. Voor mij helpt dat. Ik heb twee zussen die al studeren. Met hen kan ik ook erover praten. Je moet zelf ook initiatief tonen, veel vragen stellen. Als je zelf er niet mee komt en er geen energie in steekt dan wordt het lastig. Interesses uitzoeken is ook belangrijk. Kijk wat je wat lijkt en wie je bent en wat er dus bij je past. Wat je écht leuk lijkt!

Iker heeft ons laten weten dat hij na een meeloopdag bij AI heeft besloten om een tussenjaar te nemen (update 28 april).