Youngworks adviseert onderwijsinstellingen en opleidingen over het verbeteren van hun voorlichting en de communicatie met studiekiezers. We richten ons hierbij op het volledige keuzeproces en alle fasen die jongeren daarin doorlopen, van verkennen tot verdiepen. Denk aan het verbeteren van de open dag, maar bijvoorbeeld ook van de communicatie in de periode tussen aanmelden en starten. Een belangrijke uitdaging zit bij de start van de oriëntatie. We zien dat jongeren daar onderling sterk verschillen: van vastberaden en doelgericht (ik weet al wat ik wil) tot open en actief (ik ga breed verkennen wat er is), of juist passief (ik weet het niet – ik stel het uit). Elke groep heeft zo zijn eigen valkuilen. Hoe helpen we die jongeren goed op weg?
Van focus op opleidingen naar brede voorlichtingen als startpunt
De nadruk op websites en tijdens open dagen van onderwijsinstellingen ligt traditioneel vooral op alle afzonderlijke opleidingen. We zeggen – soms letterlijk – tegen jongeren: ‘Ga je een opleiding kiezen? Kijk dan naar onze 70 (of 100+) opleidingen en kom langs op de open dag.’
Daarmee leggen we eigenlijk te veel verantwoordelijk bij jongeren zelf: waar moeten ze dan beginnen? Jongeren hebben vaak nog beperkte beelden van toekomstige mogelijkheden (waar kan ik allemaal naartoe?) en van zichzelf. Als je omgeving zegt: ‘Kies vooral wat je leuk vindt’, is dat best stressvol als je eigenlijk helemaal niet weet wat dat is.
Vaak kunnen jongeren op websites opleidingen filteren op bijvoorbeeld iets met economie of techniek, maar dan blijven er meestal nog steeds 20 opleidingen over. Die opleidingen gaan jongeren niet allemaal bekijken. Logisch. Maar ook zonde: opleidingen die misschien wel goed bij ze passen, komen helemaal niet in beeld als er niet een meedenkende ouder of betrokken mentor/decaan in hun omgeving is die ze daar op wijst. Ook maatschappelijk gezien is dat jammer: met name kleinere opleidingen met een goed toekomsttoekomstperspectief hebben moeite om zich te profileren in het grote aanbod. Daarbij starten jongeren nu soms met te beperkte of verkeerde beelden aan een opleiding. We kunnen ze beter op weg helpen.
Breder beginnen
Gelukkig zien we hier een positieve trend: steeds meer onderwijsinstellingen, vooral hogescholen en mbo-scholen, ontwikkelen voorlichting die specifiek gericht is op jongeren die net starten, de verkennende studiekiezers. ‘Sta je aan het begin je keuze? Kom dan eerst kijken bij onze brede voorlichting’ Of ‘Bezoek onze interessegebiedpagina en ontdek wat er bij je past.’ Deze voorlichting is ingestoken op ‘interessegebied’, ‘domein’, ‘cluster’, ‘iets met’. Het heet overal anders, maar komt ongeveer op hetzelfde neer: jongeren ontdekken eerst het aanbod van een cluster van opleidingen en bepalen vanuit daar waarin ze zich verder willen verdiepen. Dat kan je veel opleveren:
- Studiekiezers hebben beter overzicht en maken kennis met meer opleidingen voordat ze zich gaan verdiepen.
- We helpen studiekiezers met vergelijken in de verkennende fase, door opleidingen actiever tegen elkaar af te zetten. Ze kunnen eerder weloverwogen kiezen.
- Als je ervoor kiest om deze voorlichting in het voortgezet onderwijs te geven in plaats van de losse opleidingspraatjes, kan het iedereen een hoop tijd en frustratie besparen.
Hieronder delen we kansen en tips:
Drie kansen om de verkennende studiekiezer op weg te helpen
- Zoek naar inspiratie op domeinniveau.
Jongeren zijn in de verkennende fase vaak nog sterk zoekende. Een groot deel is nog niet enthousiast geraakt over een bepaalde richting of opleiding. Probeer ze daarom eerst te inspireren, voordat het informatief wordt. We zien nu soms nog dat een brede voorlichting een opsomming is met daarin een uitleg van alle onderliggende opleidingen. Daarmee houd je de aandacht niet vast. Zoek daarom naar een overkoepelende kapstok aan de hand waarvan je je verhaal gaat vertellen en verschillende opleidingen langs laat komen. Hou daarbij je doelgroep als vertrekpunt: op welke drijfveren ga je inspelen? Hierbij werken we met ons Studiekeuzedrijfverenmodel. Voor Hogeschool Rotterdam Techniek belichten we bijvoorbeeld impactvolle projecten waarbij studiekiezers van verschillende opleidingen samen een maatschappelijk probleem oplossen met een technische oplossing. Welke rol speel je vanuit verschillende opleidingen bij het ontwikkelen van een groen stadspark op het dak of een nieuw klimaatneutraal ?
- Houd het toegankelijk in taal.
Vooral in communicatie op webpagina’s gaat het vaak mis: ‘Vond jij het altijd al leuk om apparaten uit elkaar te halen?’ Of: ‘Ben jij een geboren organisator?’. Deze groep is nog aan het ontdekken, zoekende en vaak ook onzeker. Benoem daarom niet wat jongeren al zijn of doen, maar belicht wat ze kunnen leren en check of dat ze leuk lijkt. Benoem geen functies en bedrijven, maar prikkel ze met concrete uitdagingen en de rol die ze daarin kunnen spelen na afronding van een opleiding in dit interessegebied.
- Integreer brede voorlichting in de strategie.
Verschillende onderwijsinstellingen doen iets met brede voorlichting richting het voortgezet onderwijs. Anderen kiezen voor een insteek op communicatie en hebben hun website en campagne aangepast. Het is goed om ergens te starten en vanuit daar enthousiasme te creëren: een online webinar, brede presentaties bij de start van de open dag of een nieuwe laag op de website met prikkelende video’s. De grotere kans ligt bij een geïntegreerde doorvertaling in zowel communicatie als voorlichting, waarbij jongeren na het volgen van een verkennende voorlichting goed worden opgevolgd met een helder handelingsperspectief. Betrek voor dit grotere doel de goede mensen in je organisatie: realiseer draagvlak bij de directie en zorg voor ruimte bij de bevlogen docenten/voorlichters die over de grenzen van hun eigen opleiding heen kijken.
Meer weten?
Youngworks ondersteunt verschillende onderwijsinstellingen bij het ontwikkelen of verbeteren van deze brede voorlichting. Dat doen we samen met een kernteam vanuit het onderwijs en de communicatie-afdeling vanuit de school en een adviseur en doelgroepexpert van Youngworks. Neem contact op met Joris Schuurman als je meer wil weten over de mogelijkheden.