Waarom het goed werkt om student-ambassadeurs in te zetten bij je voorlichting en waar je op moet letten
Bij open dagen en andere voorlichtingsactiviteiten laten veel opleidingen naast docenten ook studenten aan het woord. Daar zijn we bij Youngworks groot voorstander van. In dit artikel leggen we uit waarom studiekiezers graag de verhalen van studenten horen en benoemen we een drietal aandachtspunten bij de inzet van student-ambassadeurs.
Wij bezoeken vaak open dagen en andere voorlichtingsactiviteiten en interviewen voortdurend jongeren die in een afwegingsproces rond hun studiekeuze zitten. Het is onze ervaring dat het echt goed kan werken om studenten een actieve rol te geven bij voorlichtingsverhalen over opleidingen. Dit komt door een aantal redenen.
Het sociale brein is nieuwsgierig naar leeftijdgenoten
Bij het maken van je studiekeuze spelen voor jongeren natuurlijk heel veel overwegingen mee. Welke drijfveren worden aangesproken? Wat voor vakken krijg ik? Kan ik het aan? Wat voor werk kan ik later met die studie gaan doen? Hoe ziet het gebouw eruit, hoe is de sfeer?
Minder belicht, maar minstens zo relevant, zijn de sociale aspecten. We weten uit hersenonderzoek dat het brein van adolescenten snel getriggerd wordt door sociale overwegingen en helemaal door leeftijdgenoten.
Die jonge studiekiezer vraagt zich bovenal af: met wie ga ik studeren? Wat voor soort mensen lopen er rond op deze opleiding? Ga ik daar makkelijk nieuwe vrienden maken? Gaan ze mij accepteren? Kan ik hier mezelf zijn? Jonge studiekiezers zijn immers nog volop bezig zichzelf en hun identiteit te ontdekken en ontwikkelen. Daarom is het zo effectief om peers in te zetten in voorlichtingsactiviteiten. Een peer staat voor een leeftijdgenoot, iemand die in (ongeveer) dezelfde positie zit als jij.
Het sociale brein van de studiekiezer denkt: zie ik mezelf hier al rondlopen, en ga ik hier een leuke tijd hebben? Als hij of zij zich kan identificeren met studenten, draagt dat bij aan enthousiasme voor de opleiding. En omgekeerd geldt: als iemand zich niet kan identificeren is dat ook een uitkomst. Weten wat je niet wilt is ook winst voor je studiekeuzeproces.
Studenten zijn een geloofwaardige afzender
Bij veel studiekiezers – en hun ouders – zien we ook enige argwaan versus presentaties van opleidingen. Ze realiseren zich dat opleidingen hun beste beentje voorzetten en er alles aan doen om hen enthousiast te krijgen. Al op de middelbare school ervaarden ze dat de sfeer op een open dag kan afwijken van die op een reguliere schooldag. Bol.com – bekend van zijn grappige sociale media-uitingen – maakte er ooit deze advertentie over.
Dus hoezeer onderwijsinstellingen ook hun best doen een evenwichtig en eerlijk verhaal neer te zetten: studiekiezers denken bij een verhaal van een enthousiaste docent of opleidingsmanager eerder: jij wilt vast nieuwe studenten werven. Dat is immers onderdeel van je baan.
Daarbij vergeleken zijn leeftijdgenoten – studenten – een geloofwaardige afzender. Die hebben minder te maken met doelstellingen vanuit hun werk en vertellen ‘gewoon’ hun ervaringen. Dit is tegelijkertijd direct een aandachtspunt: als studenten zich te sterk als een promotieteam gaan gedragen, neemt hun geloofwaardigheid af.
Studenten kunnen andere zaken belichten
En tot slot kunnen studenten net een andere invalshoek belichten, door niet alleen in te gaan op de studie maar op het gehele studentenleven: Hoeveel uur ben je bezig per week? Is je studie te combineren met een studievereniging, veel sporten of met een bijbaan van 12 uur per week? Hoe is de stad? Hoe werk je samen met andere studenten? Hoe ervaar je de begeleiding als je een moeilijk vak niet haalt? Aspecten waar docenten slechts deels het antwoord op kunnen geven, die voor de studiekiezer echter heel belangrijk kunnen zijn.
Randvoorwaarden bij het inzetten van student-ambassadeurs
Goede argumenten kortom om studenten in te zetten en op te leiden als ambassadeurs bij alle middelen die je inzet: praatjes op beurzen, presentaties op open dagen, videomateriaal in je social kanalen. Je voorlichtingsverhalen worden inspirerender en diverser als je met studenten samenwerkt. Veel roc’s, hogescholen en universiteiten werken dan ook met een pool studenten, die een vast onderdeel vormen van hun voorlichtingsteam.
Tot zover de voordelen. Zijn er dan nog zaken waar je op moet letten? Zeker! We benoemen drie valkuilen.
- Studenten komen te weinig aan bod.
We zien regelmatig presentaties waarbij de docent het voortouw neemt en studenten aan het einde in twee minuten nog iets mogen vertellen over het studentenleven. Of er wordt aan de toehoorders gevraagd of iemand nog een vraag heeft aan de student, wat niet altijd zo is. Zo benut je de voordelen die we hierboven benoemden onvoldoende. Hierbij speelt ook mee dat veel studenten het moeilijk vinden zomaar iets te vertellen of presenteren. Docenten en voorlichters hebben doorgaans meer ervaring in het praten voor een groep. Bedenk daarom vormen waarin studenten beter tot hun recht komen. Spreek vooraf af met hen bij welke onderdelen zij kunnen toelichten of aanvullen op het verhaal van de docent. Of bedenk vooraf alvast wat vragen die je achter de hand hebt als er vanuit het publiek weinig vragen komen. Ook kun je de drempel wat verlagen door studenten te vragen in een duo iets te komen vertellen. - Een student kan de docent niet vervangen.
Ook het andere uiterste zien we wel eens: presentaties waarin een student de rol van de docent-voorlichter geheel heeft overgenomen. Hij of zij vertelt het hele opleidingsverhaal en er komt geen docent meer aan te pas. Dit heeft andere nadelen: studenten missen de autoriteit om de hele opleiding te representeren en kennen ook het vakgebied te beperkt. Hun rol en kracht zit juist in het ervaringsperspectief dat ze kunnen inbrengen: hoe is het om hier te studeren? - De interactie tussen docent- en student-voorlichters loopt niet soepel.
We pleiten dus voor een combinatie van één of twee docentvoorlichters en studenten. Bedenk daarbij tot slot hoe je tot een rolverdeling komt die soepel loopt. Wie vertelt wat? Wie behandelt vragen uit de zaal? Besef daarbij dat studiekiezers ook benieuwd zijn hoe studenten met elkaar en met docenten omgaan. Is die omgang ontspannen en gelijkwaardig, worden er grapjes gemaakt? Hoe is kortom de sfeer? Dus ook hier geldt: het gaat er niet alleen om wat jullie vertellen, het is ook belangrijk HOE je dat doet. Als de docentvoorlichter de studenten kent, geïnteresseerd is en een leuke interactie heeft, koppelen jongeren en hun ouders dat direct aan de cultuur van de opleiding: blijkbaar is het hier persoonlijk en laagdrempelig. En zo vergroot je weer de kans op succes.
Meer weten?
In onze cursus Voorlichting geven aan studiekiezers geven we nog veel meer inzichten die je kunnen helpen om nog beter aan te sluiten op de belevingswereld van jonge studiekiezers. Deze cursus kun je zowel individueel volgen als met je team.
Wil jij je met collega’s verdiepen in dit onderwerp? Wil jij weten hoe jij studenten kan inzetten in jouw voorlichting? Of heb je andere vragen over bijvoorbeeld de werving van nieuwe studenten? Neem dan zeker contact met ons op.