Het aanmelden voor een studie markeert het begin van een nieuw avontuur voor veel studiekiezers; studeren wat je leuk vindt, het studentenleven en misschien zelfs wel uit huis en op kamers. Voorafgaand aan de definitieve studiekeuze zit een periode van veel onzekerheid en stress. Hoewel jongeren zich voor de meeste opleidingen officieel vóór 1 mei moeten inschrijven, horen wij steeds vaker dat studiekiezers zich voor meerdere opleidingen inschrijven. Zo schuiven ze hun definitieve studiekeuze nog even voor zich uit. Voor opleidingen is dit lastig. Zij hebben hierdoor weinig grip op het aantal studenten dat daadwerkelijk in september start. Ook al zit het actieve voorlichtingsjaar erop; wij zien dat er in deze periode vaak nog kansen onbenut blijven om studiekiezers te binden en te helpen bij hun definitieve studiekeuze.
Keuzestress en eindexamens
“Ik heb me voor meer opleidingen ingeschreven. Eerst examen doen en dan ga ik er wel naar kijken. Nu zit mijn hoofd vol met examendingen en heb ik er geen rust voor.”
Veel jongeren zijn opgelucht dat ze zich voor 1 mei voor één of meerdere opleidingen hebben ingeschreven. Maar voordat ze daadwerkelijk kunnen starten, ronden ze eerst nog hun middelbareschooltijd af met eindexamens en soms ook met herexamens. Examens zijn in deze periode hun prioriteit. Niet hun definitieve studiekeuze. Daar hebben ze geen mentale ruimte voor over.
Een overvloed of gebrek aan informatie vanuit vervolgopleiding
“Ik had me aangemeld voor een opleiding in Studielink. Na een paar weken had ik nog niets gehoord van die opleiding. Ik dacht dat mijn inschrijving niet gelukt was. Toen heb ik me, voor de zekerheid, ook nog voor een andere opleiding aangemeld.”
Jongeren groeien op in een wereld waarin ze gewend zijn aan gemak en direct bevestiging krijgen op hun handelingen en keuzes. Denk aan snelle reacties op social kanalen, pakketjes die extra snel thuisbezorgd worden. Die snelheid en bevestiging verwachten ze (onbewust) ook rondom hun aanmelding voor een studie. Het komt nog te vaak voor dat jongeren na hun aanmelding in Studielink lang niets horen van de opleiding. Dit leidt tot onzekerheid en stress: is mijn aanmelding wel doorgekomen? Kan ik straks wel beginnen aan de opleiding? Aan de andere kant worden sommige jongeren juist overspoeld met informatie na hun aanmelding. Helemaal als ze zich voor meerdere opleidingen hebben aangemeld. Daarbij raken belangrijke informatie en data soms ondergesneeuwd.
Voor opleidingen is het belangrijk om een goede balans te vinden in de hoeveelheid informatie en om de timing goed af te stemmen op behoeften van jongeren. Zo krijgen jongeren alle belangrijke informatie over hun opleiding en het maken van een goede start mee en blijven ze niet met twijfels of frustratie zitten.
Misverstanden en onbedoelde uitschrijvingen door moeilijk taalgebruik
“Ik kreeg een mail met ‘Beste aspirant student’, ik dacht dat het een foutje was, want ik ben nog geen student. En heb die mail weggegooid. Toen kreeg ik later te horen dat ik was uitgeschreven voor die opleiding omdat ik geen intake had gedaan…”
Door een gebrek of overkill aan informatie of onduidelijk taalgebruik missen sommige jongeren cruciale informatie over de opleiding. Dit kan er bijvoorbeeld toe leiden dat jongeren niet aanwezig zijn bij een verplichte studiekeuzecheck of zich niet goed voorbereiden op de start na de zomer. Stem de communicatie vanuit de opleidingsinstelling goed op elkaar af en zorg dat de belangrijkste informatie opvalt en helder is.
Meer lezen over taalgebruik? We hebben ook een artikel geschreven over o.a. complexe opleidingsnamen in het mbo.
Studiekeuzecheck als onderdeel van de oriëntatie
“Toen ik stopte met mijn opleiding, waren de open dagen al geweest. Ik heb wel meegedaan aan de studiekeuzechecks. Dat werkte beter voor mij. Je ziet meteen waar je gaat studeren, of de docenten en medestudenten een beetje chill zijn. Ik heb de opleiding gekozen waar ik me het meest thuis voelde.”
De ervaringen van jongeren tijdens de studiekeuze kunnen sterk variëren, maar ze delen allemaal hetzelfde doel: de juiste keuze maken en een goede start maken. Door het bieden van persoonlijke en betekenisvolle ervaringen kunnen onderwijsinstellingen jongeren helpen bij het realiseren van dit doel. Daarbij is de studiekeuzecheck of intake in de zomer een belangrijk middel. Een deel van de groep gebruikt dit moment nog om een definitieve keuze te maken. De studiekeuzecheck is dan nog een belangrijk onderdeel van hun oriëntatie. Als de activiteit hier niet op is afgestemd, kiezen deze jongeren vaak voor een andere opleiding.
Vijf stappen die leiden tot betere binding en een goede start
Youngworks onderzoekt en adviseert bij het afstemmen van de periode tussen aanmelden en starten op jongeren, om dit proces beter te stroomlijnen. Dit doen we in vijf stappen:
- Startsessie: huidige aanpak en contactstrategie verkennen
- Review: beoordelen van communicatie en activiteiten
- Individuele interviews: online gesprekken met studiekiezers en studenten
- Werksessie: samen aan de slag met verbeteringen
- Adviesrapport: concrete adviezen om het proces beter af te stemmen op jongeren
Wat levert het je op? Heldere inzichten, concrete adviezen en praktische handvatten om de communicatie te verbeteren en activiteiten goed op elkaar af te stemmen. Hiermee vergroot je de kans dat studiekiezers converteren van aanmelder naar starter (bij de juiste studie) en succesvol starten met de juiste verwachtingen. In dit artikel vind je de vier fasen die een studiekiezer doorloopt in de onboardingsfase (aanmelden naar starten).
Meer weten over onze aanpak of wil je breder aan de slag met het verbeteren van je voorlichting? Neem dan contact op met Joris Schuurman via het volgende formulier.
Meer over jongeren?
Al sinds 1999 werkt Youngworks met een team van onderzoekers, adviseurs en trainers; en met een uitgebreid netwerk, van wetenschappers tot designers aan verschillende vraagstukken rondom jongeren (en hun toekomst). We schrijven regelmatig blogs en longreads, bekijk hier onze blogs. Ook is onze kennis gebundeld in verschillende boeken en (online) trainingen.
Wil jij je met collega’s verdiepen in dit onderwerp? Wil je weten welke rol je als werkgever kunt spelen in deze zoektocht? Neem dan zeker contact met ons op.