Bij Youngworks geloven we sterk in de kracht van jongeren en proberen we op verschillende manieren hun perspectieven te vertegenwoordigen. We kunnen veel van ze leren! Een van de manieren waarop we dit doen, is door te werken met jongerenacteurs, oftewel jonge opgeleide trainingsacteurs. In dit artikel leggen we uit waarom werken met jonge trainingsacteurs zo waardevol is, en hoe en wanneer wij ze inzetten bij onze projecten voor opdrachtgevers.
Het belang van representatie
Jongerenacteurs zijn zelf nog jong, doorgaans tussen de 15 en 25 jaar en bieden dus een authentieke weergave van de belevingswereld van jongeren. Ze kunnen vanuit hun eigen belevingswereld complexe en genuanceerde personages en situaties vertolken, wat zorgt voor een diepere en meer geloofwaardige connectie met de deelnemers. Jongerenacteurs zaten of zitten nog op school of in een opleiding; hebben bijbaantjes. Situaties die ze spelen staan niet erg ver van ze af.
Daarnaast zien wij dat organisaties niet altijd oog hebben voor het perspectief van jongeren. Jonge mensen worden niet altijd goed gerepresenteerd binnen een organisatie. Werken met jongerenacteurs is een hele pure vorm waarbij je ook vaak direct feedback van jonge mensen krijgt.
Nieuwe perspectieven
Het vermogen van jongeren om nieuwe ideeën en perspectieven te bieden die vaak vernieuwend en relevant zijn voor de volwassenen die we trainen, is een enorme meerwaarde. Omdat ze zelf jong zijn, kunnen jongerenacteurs nog heel goed aangeven wat en hoe zij denken, wat hen onderscheidt van volwassen trainingsacteurs. Dit zorgt ervoor dat hun input direct en actueel is.
Het benaderen van een situatie vanuit verschillende perspectieven biedt een rijke leerervaring. Je volgt samen met je collega’s een trainingssessie, wat zorgt voor een dynamische en veelzijdige interactie. Je zult dus niet alleen vanuit een nieuw jongerenperspectief leren kijken, maar je leert ook van de inbreng en ervaring van jouw collega’s. Deze mix van ervaringen en frisse inzichten maakt de leeromgeving divers en waardevol.
Bewustzijn en eerste stappen naar verbetering
Jongerenacteurs spiegelen gedrag. Dus zowel dingen waar je onbewust bekwaam in bent als bewuste onbekwaamheden komen in beeld: reflectie daarop zorgt voor een rijke (ervaringsgerichte) leerervaring. Vind je het moeilijk om stiltes te laten vallen in een gesprek? Ben je vaak veel aan het woord? Breng het in en oefen in rollenspelen met jouw eigen leerdoelen, groot of klein. Zo kun je mooie eerste stappen zetten naar verbetering.
Iedereen heeft zijn eigen skillset, maar er zijn ook valkuilen. Door met jongerenacteurs te werken, ontdek je in een veilige setting hoe je jouw unieke kwaliteiten kunt benutten en hoe je kunt groeien door te leren van je fouten. Dit proces van zelfontdekking en -ontwikkeling draagt bij aan persoonlijke groei en een dieper begrip van jezelf en anderen. En hoewel jonge trainingsacteurs ook zijn opgeleid in het analyseren van gesprekken en het geven van feedback, ervaren volwassen deelnemers hun feedback meestal niet als confronterend.
Jongeren beter begrijpen en bereiken
Wij zetten jongerenacteurs standaard in bij onze training Communiceren met jongeren. Deze training van een halve of hele dag zoomt helemaal in op dit thema. Daarbij maken we altijd maatwerk, zodat de context en cases goed aansluiten op de vraag.
Regelmatig nemen we een training met jongerenacteurs ook mee in maatwerkvragen die we aanbieden, zoals bij onze driedaagse masterclass Jongeren motiveren die we op vo-scholen aanbieden.
Interview met jongerenacteur Iris (24 jaar)
Kun je meer vertellen over hoe jullie een klus met YW vaak aanvliegen?
Vooraf krijgen we een korte briefing over het thema en wat voor groep het is. Meestal hebben de cursisten eerst een deel met theorie gehad die ze dan bij ons in de praktijk brengen. De cursisten wordt gevraagd een casus voor te bereiden; een situatie die de cursist als lastig heeft ervaren of waarin deze vastloopt. Wij als jongerenacteurs spelen dan jongeren in deze casus. Dit kan een 1-op-1-gesprek zijn, maar ook het ingrijpen binnen een groep.
Omdat mensen rollenspelen spannend vinden, beginnen we vaak met de zogenoemde ‘spelscène’, waarbij we voor de groep een hele herkenbare situatie spelen. De trainer speelt dan de volwassene die het in eerste instantie expres overdreven fout doet. Vaak wordt er dan veel gelachen. De tweede keer dat we de scène doen, mogen mensen ingrijpen en de trainer aanwijzingen geven.
Vervolgens gaan we in deelgroepjes uit elkaar, zodat iedereen in kleine groepjes een casus kan oefenen. We willen dat het een veilige leeromgeving is en alles tussen de vier muren blijft. Ik probeer cursisten ook uit te dagen. Wil je iets doen waarvan je weet dat je het in het echt nooit durft te doen? Doe het nu! We zetten de casus dan neer. De andere cursisten vragen we te observeren.
Binnen de casus probeer ik als acteur feedback te geven in mijn spel. Als een volwassene iets zegt wat bij mij in het verkeerde keelgat schiet, krijgen ze ongewenst gedrag terug. Als iets aanslaat, beweeg ik meer mee. Wanneer cursisten vastlopen, kunnen zij altijd een time-out inzetten. En na afloop is het tijd voor de feedbackronde. We laten de cursist een beetje stoom afblazen en geven dan de feedback vanuit de andere cursisten, trainer en ons als acteur; altijd op een positieve manier met de boodschap hoe iets misschien beter zou kunnen aanslaan. Ik noem het dan ook liever feed forward. Vervolgens doen we de casus nog een keer. Vaak merk je dan al veel verschil. We sluiten de dag vaak af met de hele groep. Elke cursist vragen we dan wat ze meenemen.
Moeten jullie ook veel improviseren en kun je daar meer over vertellen?
Het trainingsacteren is vaak improviseren. Ik probeer in mijn spel al feedback te geven. Als een cursist alleen gesloten vragen stelt, antwoord ik vaak met ja, nee of ik weet niet. Wanneer een docent blijft praten, blijf ik stil. Vooral docenten zijn vaak erg behulpzaam en laten vooral hun eigen hersens werken in plaats die van de jongeren. Het spelen zelf is vaak ook een beetje aanvoelen wat de cursist aankan. Het moet een uitdaging zijn, maar de cursist niet afschrikken dit nog een keer te doen. Vaak herken ik in de cursisten docenten uit mijn eigen schoolperiode. Soms voelt het heel echt en komen er bij mij herinneringen naar boven. Dit kan je goed gebruiken in je spel.
Kun je voorbeelden delen van hoe het werken met jongerenacteurs een positieve impact heeft gehad op het publiek?
Theorie toepassen in de praktijk is een vak apart. Je merkt vaak dat mensen veel praten en discussiëren over een bepaalde aanpak. Dit kan je ook in de personeelskamer doen tijdens de koffiepauze. Zonde als je het mij vraagt! We vragen dan vaak of iemand dit dan wil proberen neer te zetten met ons als jongerenacteur. Volwassenen zijn hier enthousiast over.
De reacties zijn eigenlijk altijd positief. Ze zeggen vaak dat ze dit bijvoorbeeld graag met hun eigen leerlingen zouden willen doen.
Tijdens de trainingen is er een hele open sfeer. Dingen die ze jongeren eigenlijk op de man af willen vragen, kunnen ze ook vragen. Achteraf praten we vaak door over onze visie als jongere of leerling en de communicatie met volwassenen. Dit open gesprek is uniek.
De herkenbaarheid die de cursisten hebben is mooi om te zien. Soms lopen ze na een minuut al vast en zeggen: “ja, dit dus, precies dit”. Juist die herkenbaarheid is goed. Je ziet dan al de frustratie bij de cursisten naar boven komen. Dat is wat je als trainingsacteur wilt; dat gevoel uit het normale leven oproepen.
Wat zijn valkuilen die je vaak ziet bij volwassenen?
Vaak is de volwassene keihard aan het werken. Die zijn vaak zo gedreven en voelen de druk snel tot de oplossing te komen die zij in hun hoofd hebben. Heb je een jongere voor je die snel van het gesprek af wil zijn, dan is dit voor de jongere erg fijn. Maar of het werkt …?
Dingen komen vaak terug: gesloten vragen, aannames, oordelen, gelijk met oplossingen komen in plaats van open en eerlijk vragen wat en hoe de jongere erover denkt.
Mijn grootste tip is vaak om stiltes te durven laten vallen. Laat dat gesprek maar awkward zijn. We kennen het allemaal dat we stiltes op willen vullen. Ook gaat er vaak veel om in het hoofd van de jongere. Geef die persoon de tijd om even na te denken. Gooi er bij een stilte niet gelijk een volgende vraag op, maar wacht rustig op een antwoord en vraag daarop door.
Wanneer is een sessie geslaagd voor jou?
Trainingen waarbij volwassenen echt geraakt zijn, omdat ze zich gehoord voelen en het gevoel hebben dat ze de juiste tools krijgen in het communiceren met jongeren. Die dankbaarheid is dan zo groot. Vooral toen ik nog minderjarig was, was ik zo dankbaar dat ik dit werk mocht doen. Mijn vriendinnen werkten toen voor een paar euro per uur in de supermarkt. Ik vond het altijd wel jammer dat ik dit niet bij mijn eigen docenten mocht doen. Maar ik moet ook zeggen: ik heb door dit werk echt respect gekregen voor docenten.
De uitdaging die overal terugkomt is mensen de veiligheid te laten voelen die nodig is om voor een groep een situatie na te bootsen. Mensen hebben toch het gevoel dat ze het goed moeten doen. Het werken met een acteur is al spannend, en al helemaal wanneer er mensen meekijken. Toch komt het zelden voor dat iemand aan het einde van de training niet heeft gewerkt met de acteur. We vinden altijd wel een vorm.