De afgelopen jaren hebben wij bij Youngworks De Kindertelefoon geadviseerd bij het opzetten van de Alles Oké? Supportlijn voor 18-24-jarigen (bekijk de casus hier). Inmiddels is deze lijn volledig operationeel en vinden jongeren met een hulpvraag hun weg naar een plek waar ze alles in vertrouwen kunnen delen.
Onlangs mailde De Kindertelefoon zijn volgers met een overzicht van de thema’s die in 2024 het vaakst werden besproken. Dit waardevolle inzicht in de leefwereld van jongeren laat zien wat hen bezighoudt, welke zorgen zij hebben, en welke ondersteuning zij nodig hebben. Wij schrijven veel over de mentale gezondheid van jongeren en ook in de trajecten die we vanuit Youngworks uitvoeren komt het onderwerp vaak terug. In dit artikel bekijken we de belangrijkste inzichten van De Kindertelefoon en de Alles Oké? Supportlijn.
Wist je dat De Kindertelefoon al 45 jaar bestaat? Andere feiten en cijfers:
- De Kindertelefoon en de Alles Oké? Supportlijn voeren in totaal dagelijks bijna 1.000 gesprekken.
- Bij De Kindertelefoon is ongeveer driekwart van de gesprekken telefonisch en een kwart van de gesprekken via de chat.
- Bij de Alles Oké? Supportlijn verloopt tweederde van de gesprekken via de chat en een derde via de telefoon.
Roline de Wilde (directeur Stichting De Kindertelefoon):
‘Elk gesprek bij De Kindertelefoon en de Alles Oké? Supportlijn is waardevol, of het nu gaat om een luchtig praatje over hobby’s of een gesprek over pesten, eenzaamheid of mentale gezondheid. Door zonder oordeel te luisteren, bieden we niet alleen steun, maar helpen we kinderen en jongeren ook de regie over hun situatie te nemen en zelf stappen te zetten. De thema’s die in onze gesprekken naar voren komen—zoals pesten, prestatiedruk of zorgen over wereldgebeurtenissen—gebruiken wij om waardevolle inzichten te krijgen in wat er écht leeft onder de jeugd. Deze kennis stelt ons in staat niet alleen individueel verschil te maken, maar ook met onze inzichten en signalen maatschappelijk bij te dragen aan betere hulp voor de nieuwe generatie.’
Kinderen (8-12 jaar): Luchtige gesprekken en zorgen over pesten
Kinderen in de leeftijd van 8 tot 12 jaar benaderen De Kindertelefoon vaak met luchtige onderwerpen. Ze praten over hun hobby’s, sporten, of bellen simpelweg uit verveling. Soms zijn ze op zoek naar iemand om mee te praten omdat ze niet weten wat te doen of omdat ze even willen delen wat hen bezighoudt. Deze gesprekken lijken onbelangrijk, maar hierdoor kunnen kinderen zich later makkelijker openstellen om grotere zorgen te delen.
Een veelbesproken thema in deze leeftijdsgroep is pesten. Dit kan gaan om persoonlijke ervaringen als slachtoffer, maar ook om kinderen die hulp zoeken als omstander of zelfs als pester. Deze gesprekken tonen aan dat pestgedrag een groot effect heeft op het welzijn van kinderen en hoe belangrijk het is dat zij een veilige plek hebben om hierover te praten.
Pubers (13-17 jaar): Seksualiteit en emotionele problemen
Bij pubers ligt de nadruk op andere onderwerpen, vaak passend bij de uitdagingen van de fase van de adolescentie waarin zij zich bevinden. Jongens en meisjes praten over verschillende thema’s, maar seksualiteit en emotionele problemen zijn de meest besproken onderwerpen.
- Jongens stellen vaak vragen over hun eerste seksuele ervaringen, gevoelens van opwinding, of seksuele handelingen. Deze gesprekken bieden hun de ruimte om veilig te leren en zichzelf te begrijpen in een wereld waarin seksualiteit steeds zichtbaarder is.
- Meisjes praten vooral over emotionele problemen, zoals stress, spanning, depressie, en zelfs zelfbeschadiging of gedachten aan zelfdoding. Afgelopen jaar werden hier meer dan vijftig gesprekken per dag over gevoerd. Tweederde van deze gesprekken waren met meisjes, wat laat zien hoe groot de behoefte aan emotionele ondersteuning is in deze leeftijdsgroep.
Naast deze onderwerpen blijven ook maatschappelijke thema’s een rol spelen. Pubers bespreken bijvoorbeeld hoe sociale media hun zelfbeeld beïnvloeden, of hoe ze omgaan met prestatiedruk op school.
Jongvolwassenen (18-24 jaar): Mentale gezondheid en sociale relaties
Voor jongvolwassenen ligt de focus op meer complexe en langdurige zorgen. Emotionele problemen blijven al drie jaar op rij het meest besproken onderwerp bij de Alles Oké? Supportlijn. Jongeren in deze leeftijdsgroep delen zorgen over stress, eenzaamheid, depressie en frustraties rondom de hulpverlening.
Wat vooral opvalt, is de impact van de enorm lange wachtlijsten in de GGZ. Veel jongvolwassenen voelen zich verloren of erger nog: ze krijgen te horen dat hun problemen ‘te complex’ zijn voor beschikbare hulp. Zij voelen zich hierdoor verloren en ervaren uitzichtloosheid.
Andere belangrijke thema’s voor deze leeftijdsgroep zijn:
- Relaties
- Lichaamsbeeld
- Seksualiteit
Zorgen over actuele thema’s
Van prestatiedruk en onzekerheden door social media tot lange wachtlijsten in de GGZ: maatschappelijke trends en thema’s komen vaak terug in de gesprekken. Ook wordt er steeds vaker gesproken over de zorgen over actuele thema’s. Via social media, het nieuws en hun omgeving krijgen jongeren en kinderen veel mee. Soms meer dan hun ouders denken. Het gaat dan over onderwerpen als de oorlog in Oekraïne, de oorlog in het Midden-Oosten, de angst voor een mogelijke derde wereldoorlog, maar ook over de politieke situatie in Nederland en de nasleep van de verkiezingen van eind 2023. Dit kan soms diepe indruk maken en dit kan leiden tot stress, slaapproblemen of gevoelens van machteloosheid. De gesprekken hierover laten zien hoe sterk wereldgebeurtenissen de belevingswereld van jongeren beïnvloeden.
Waarom deze gesprekken belangrijk zijn
Deze cijfers van De Kindertelefoon en de Alles Oké? Supportlijn geven ons een uniek inzicht in wat jongeren op verschillende leeftijden bezighoudt. Ze tonen hoe de behoeften en zorgen van jongeren veranderen naarmate ze ouder worden. Waar jonge kinderen vooral zoeken naar aandacht en veiligheid, worstelen pubers met sociale en emotionele vraagstukken. Jongvolwassenen zoeken juist naar stabiliteit en ondersteuning in een complexe en soms overweldigende wereld.
Yvonne van Sark:
‘Als er een plek is in Nederland waar je als jongere vrijuit en anoniem kan praten met iemand over wat je nu bezighoudt, waarover zou je het dan hebben?’ Op die prikkelende vraag geven deze gegevens inzicht. Want er zijn heel veel thema’s waar jongeren zich zo druk over maken dat ze contact opnemen met De Kindertelefoon of de Alles Oké? Supportlijn. Als Youngworks zien wij in deze gegevens belangrijke signalen voor goed jeugdbeleid, onderwijs en hulpverlening. Door deze inzichten te delen, hopen we een bijdrage te leveren aan een betere ondersteuning van de volgende generatie. En laten we allemaal meer luisteren naar kinderen en jongeren in onze eigen omgeving.’
Meer weten?
Wil je meer lezen over andere belangrijke signalen die De Kindertelefoon en de Alles Oké? Supportlijn in 2024 deelden? Zie:
- Online wereld: de uitdagingen van de digitale leefwereld voor kinderen
- Kindermishandeling: drempels bij het zoeken van hulp
- Eetstoornis: praten over eetstoornissen vaak een taboe
Meer over jongeren?
Al sinds 1999 werkt Youngworks met een team van onderzoekers, adviseurs en trainers, en met een uitgebreid netwerk, van wetenschappers tot designers aan verschillende vraagstukken rondom jongeren (en hun toekomst). We schrijven regelmatig blogs en longreads, bekijk hier onze blogs. Ook is onze kennis gebundeld in verschillende boeken. Bekijk hier ons aanbod.
Wil jij je met collega’s verdiepen in dit onderwerp? Neem dan zeker contact met ons op.