“De arbeidsmarkt is verhit, werkgevers vechten om werknemers en de ene na de andere hippe nieuwe werktrend volgt elkaar op.” Metro’s nieuwste podcast De Werkvloer probeert duidelijkheid te scheppen in de huidige arbeidsmarkt voor starters en werkgevers. Iedere aflevering komt een andere (jonge) professional aan het woord én schijnt onze onderzoeker Rutger van den Berg zijn licht op een nieuwe arbeidsmarkttrend.
In aflevering zeven buigt Rutger zich over de stelling:
‘We hebben té veel bullshitbanen gecreëerd’.
Veel banen lijken weinig toe te voegen in de samenleving. Hoe zit dat? En wat betekent dit voor de werkgerelateerde dromen en keuzes van jongeren?
“Deze stelling is een reactie op het werk van denker David Graeber. Hij was degene die de term bullshit jobs voor het eerst introduceerde,” begint Rutger. De term werd geïntroduceerd in een essay van Graeber in 2013. Hij bracht in 2018 het boek uit. Zijn – niet onomstreden – standpunt? Meer dan de helft van alle banen zoals ingericht in de huidige maatschappij is zinloos. Hoe verhouden jongeren zich tot die bullshitbanen? En zoeken jongeren wel bewust betekenis in werk? “Wat blijkt uit onderzoek van Robert Dur, hoogleraar economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, is dat driekwart van de mensen betekenis in werk belangrijk vindt. We denken vaak dat jongeren betekenis in het werk heel belangrijk vinden. Deels klopt dat, maar jongeren vinden betekenis gemiddeld eigenlijk net wat minder belangrijk dan oudere mensen op de arbeidsmarkt”.
Dat is best logisch te verklaren, vervolgt Rutger: “Als je jong bent zijn andere zaken ook belangrijk: bijvoorbeeld salaris.” Voordat jongeren een bepaald inkomensniveau hebben bereikt, speelt dat een grote rol. “Als je wat ouder bent en een bepaald salarisniveau hebt bereikt, hoef je je daar minder mee bezig te houden. Dan gaat de betekenisvraag een grotere rol spelen. ‘Waarmee verdien ik eigenlijk mijn geld?’ Toch neemt dat niet weg dat jongeren betekenis in werk wel degelijk belangrijk vinden. Zij weerspiegelen ook wat wij als samenleving belangrijk vinden. Zij willen niet een opleiding volgen, om vervolgens na een paar jaar te ontdekken dat het werk dat je doet geen maatschappelijke meerwaarde heeft.”
“De vraag is echter in hoeverre jongeren bijv. rond het moment van studiekeuze al in staat zijn om te bepalen of iets een bullshitbaan is of niet: want wat is wel betekenisvol werk en wat niet? In hun beeld van diverse sectoren en banen leunen ze sterk op de verhalen uit hun omgeving. Wanneer we als samenleving veel status blijven toekennen aan bullshit jobs zoals, in de woorden van David Graeber, lobbyisten, bedrijfsjuristen, middenkader managers, flitshandelaren, etc. zullen veel jongeren ook blijven streven naar die banen. Daar verandering in brengen vraagt om een systeemverandering, een herijking van de rol die werk in onze samenleving vervult en de verlangens die wij daardoor aan werk koppelen.”
Er wordt gelukkig veel werk gestopt in het vergroten van de aantrekkingskracht van meer voor de hand liggende betekenisvolle banen zoals in de zorg, het onderwijs of de techniek. “Daarbij zien we heel duidelijk de waarde van een positief frame. Niet het bestrijden van negatieve stereotypen, maar het introduceren en benadrukken van positieve verhalen en ideeën over deze sectoren. Met name in de techniek hebben we hier de afgelopen jaren effect van gezien. Ook daar zijn nog steeds meer mensen nodig, maar de instroom is wel degelijk gestegen.”
Rutger vertelt er meer over in de nieuwste aflevering van De Werkvloer. Of neem contact met ons op voor bijvoorbeeld een adviestraject.
Luister naar de podcast via onderstaande link, of via je favoriete podcast-app.
Noot: dit is een bewerking van het originele artikel op metronieuws.nl.
Andere afleveringen van de Werkvloer:
- Aflevering 6: Jongeren zijn ongeduldig
- Aflevering 5: Geld of veel vrije tijd?
- Aflevering 4: Schieten jonge werknemers door in het bewaken van de werk-privébalans?
- Aflevering 3: ‘We moeten terug naar een 9 tot 5 mentaliteit’
- Aflevering 2:‘De generatiekloof tussen werknemers op de arbeidsmarkt is niet te overbruggen.’
- Aflevering 1: ‘De traditionele sollicitatieprocedure moet verdwijnen.’
Meer over jongeren?
Al sinds 1999 werkt Youngworks met een team van onderzoekers, adviseurs en trainers; en met een uitgebreid netwerk, van wetenschappers tot designers aan verschillende vraagstukken rondom jongeren (en hun toekomst). We schrijven regelmatig blogs en longreads, bekijk hier onze blogs. Ook is onze kennis gebundeld in verschillende boeken. Bekijk hier ons aanbod.
Wil jij je met collega’s verdiepen in dit onderwerp? Wil je weten welke rol je als werkgever kunt spelen in deze zoektocht? Neem dan zeker contact met ons op.